مازوخیسم چیست و چه علائمی دارد؟‎

مازوخیسم یا همان خودآزاری یک نوع بیماری روانی است. در این بیماری فرد از عذاب و شکنجه نسبت به خود احساس رضایت می کند و از این طریق لذت جنسی کسب می کند. بیماری مازوخیسم جنسی طبق تحقیقاتی که انجام شده به دوران کودکی بر میگردد و به تجربیات تلخ دوران کودکی و نفرت و خشم سرکوب شده در آن دوران مربوط می شود.به طور کلی می توان گفت که این تمایل  از دوران کودکی و بلوغ شروع می‌شوند. افراد مبتلا به مازوخیسم از تحقیر شدن، کتک خوردن، رنج و عذاب و به طور کلی هر رفتاری که باعث آزار آ‌ن‌ها می‌شود لذت می‌برند. این افراد عزت نفس کمی دارند. این بیماری درمان سخت و زمان بری دارد و درمان آن با مراجعه به روانشناس امکان پذیر است. در این مقاله به بررسی این اختلال روانی، علائم، علل، تشخیص و درمان آن می‌پردازیم.

مازوخیسم چیست ؟

مازوخیسم یا خود آزاری  ، نوعی اختلال جنسی -روانی است که در آن رضایت جنسی شخص به واسطه ایجاد درد جسمی شدید یا تحقیر وی بوجود خواهد آمد و شخص از اینکه تحت تاثیر درد قرار می گیرد ، احساس لذت خواهد کرد.

چگونه می شود فردی از درد کشیدن لذت ببرد ؟

در علم زیست شناسی و بیولوژی ریشه این اختلال بررسی شده است و هنگامی که شخصی شروع به درد کشیدن می کند ، سیستم عصبی وی برای جلوگیری از درد ،  اندروفین (هورومون سرخوشی و لذت ) ترشح میکند و این اتفاق دقیقا مشابه به حسی که مورفین در مخدر ها برای شخص ایجاد می کند را بوجود می آورد.

ریشه‌ روان‌شناختی مازوخیسم چیست؟

بسیاری از رفتارهای مازوخیستی در کودکی افراد ریشه دارند؛ برای مثال، کودک ۴ساله‌ای را در نظر بگیرید که پولی را بدون اجازه از کیف مادرش برمی‌دارد. مادر با تصور و هراس از اینکه کودک دزدی کرده است، تنبیهی را برای او در نظر می‌گیرد که اصلا با اندازه و شدت عمل هم‌خوانی ندارد (مثلا دست او را با قاشق داغ می‌سوزاند)؛ ولی کودک اصلا معنای دزدی را نمی‌داند و متوجه نیست که چرا تنبیه شده است، آن هم به این شدت!

کودک به‌خاطر دردی که می‌کشد از مادرش خشمگین می‌شود؛ ولی به او گفته‌اند که مادر مقدس است. هم‌زمان با احساس درد و خشم، به‌خاطر خشمی که نسبت به موجودی مقدس دارد، احساس گناه نیز به‌سراغش می‌آید. می‌داند برای اینکه کودکِ خوب مادرش باشد باید خشمش را فروبخورد و حق را به مادرش بدهد. با تصور اینکه حالا با فروخوردن خشمش آدم خوبی می‌شود، احساس رضایت می‌کند. کودک این الگو را با خود به بزرگ‌سالی می‌آورد و برای رسیدن به احساس رضایت، آن را تکرار می‌کند.

۵ نشانه از رایج‌ترین علائم مازوخیسم را بشناسید

شاید بد نباشد علائم مازوخیسم را بشناسیم تا در صورت مشاهده آنها در خود یا اطرافیان، اقدامات درمانی لازم را انجام دهیم.

۱. ناتوانی در ردکردن درخواست‌‌های دیگران

یکی از نشانه‌های مازوخیسم این است که فرد توانایی نه‌گفتن ندارد، زیرا گمان می‌کند این کار دور از معرفت و دوستی است. فرد حاضر می‌شود برای رضایت بقیه خودش را در شرایط سخت قرار دهد و به درخواست‌های آنها تن دهد. هرچند فرد در این شرایط به‌سختی می‌افتد، این کار ناخودآگاه به او احساس رضایت می‌دهد؛ زیرا دیگران او را تصدیق خواهند کرد.

۲. تلاش بیش‌ازحد برای بهتربودن

ورزش‌کردن به‌صورت افراطی، رژیم‌های غذایی خیلی سخت، کاهش ساعات خواب، و زیاده‌روی در مطالعه ممکن است نشانه‌های از مازوخیسم باشند. گاهی فرد خودش را وادار می‌کند کارهایی را انجام دهد که برایش آزاردهنده‌اند؛ فقط به این خاطر که تصور می‌کند برای بهترشدن باید آنها را انجام دهد.

۳. تنبلی بیش‌ازحد

تنبلی‌کردن گاهی خوب است و به شما فرصت بازپروری افکارتان را می‌دهد. منتها اگر این تنبلی باعث می‌شود تمام کارهایتان به لحظه آخر موکول شود، احتمالا نشانه‌هایی از مازوخیسم در شما وجود دارد. ممکن است شما به‌صورت ناخودآگاه می‌خواهید با این کار احساس استرس و خودتنبیهی را (که هر دو از ویژگی‌های مازوخیسم هستند) در خودتان بیدار کنید تا به رضایت برسید.

۴. ماندن در رابطه‌های آزاردهنده

روابط آزاردهنده، چه فقط دوستی باشند و چه عاطفی، روابط مشکل‌داری‌اند. اینکه شخصی تمایل داشته باشد در چنین رابطه‌هایی بماند یا فقط چنین رابطه‌هایی را انتخاب کند، نشان‌دهنده مازوخیسم است. اگر باید همیشه برای جلب‌توجه شریک عاطفی خود بسیار تلاش کنید، اگر شریک عاطفی شما بارها به شما خیانت کرده و هنوز رابطه را حفظ کرده‌اید، اگر بارها مورد بی‌احترامی، اهانت و آسیب فیزیکی شریک عاطفی خودتان قرار گرفته‌اید و همچنان پایند آن رابطه هستید، احتمالا به نوع شدیدتری از مازوخیزم مبتلا هستید.

۵. احساس گناه بدون دلیل

افراد مبتلا به مازوخیسم بدون اینکه دلیلی داشته باشند مدام احساس گناه می‌کنند. وقتی هدیه‌ای می‌گیرند، احساس می‌کنند لایق آن نیستند. وقتی از آنها تعریف می‌شود، نمی‌پذیرند و وقتی احساس خوش‌حالی می‌کنند، منتظر اتفاقی بد هستند. همه اینها به‌خاطر احساس گناهی است که همیشه و بدون دلیل همراه آنها است؛ انگار جرمی مرتکب شده‌اند، ولی نمی‌دانند چه جرمی!

علت اختلال مازوخیسم جنسی:

هیچ نظریه ی پذیرفته شده ی جهانی که ریشه مازوخیسم جنسی را توضیح دهد وجود ندارد. با این حال، برخی از نظریه ها سعی دارند به طور کلی حضور مازوخیسم جنسی را توضیح دهند. یک نظریه نشان می دهد که رفتار مازوخیسمی نوعی فرار است. این افراد با استفاده از این سبک خیال پردازی، احساس جدید و متفاوت می کنند. تئوری های ناشی از نظریه ی روانکاوی نشان می دهد که آسیب های دوران کودکی مانند سوءاستفاده جنسی یا سایر تجربیات مهم کودک، می تواند بعداً در یک اختلال پارافیلی ظاهر شود.

درمان اختلال مازوخیسم جنسی:

درمان اختلال مازوخیسم جنسی به طور معمول شامل روان درمانی و دارو درمانی است. هدف روان درمانی ممکن است کشف علت اصلی رفتاری باشد که باعث پریشانی می شود. روش رواندرمانی شناختی-رفتاری، شامل تغییر ساختار تحریفات ذهنی است. منظور از تغییر ساختار تحریفات ذهنی، تصحیح اعتقاداتی است که یک بیمار دارد و ممکن است آنها را به سمت افکار مضر بکشاند.

رواندرمانی شناختی-رفتاری همچنین می تواند به فرد، در یادگیری مهارت های لازم برای مدیریت خواسته های جنسی خود به روش های سالم تر کمک کند. تکنیک های متداول دیگر شامل بیزاری درمانی و تکنیک های حساسیت زدایی است که در آن، افراد خود را در شرایطی تصور می کنند که در مازوخیسم جنسی شرکت می کنند و سپس یک واقعه ی منفی را تجربه می کنند تا دوباره میل آینده برای شرکت در آن فعالیت را کاهش دهد.

از داروهای مختلفی می توان برای کاهش سطح گردش تستسترون در بدن با هدف کاهش دفعات نعوظ استفاده کرد. از داروهای ضد افسردگی نیز ممکن است برای کاهش فشار جنسی استفاده شود. به طور کلی، اگر چنانچه اختلال مازوخیسم جنسی دارید، سعی کنید یک مدت تنها باشید. قبل از تلاش برای یافتن یک شریک، بر روی خود و عزت نفس تان کار کنید. پیشنهاد می شود که برای شش ماه تا یک سال مجرد باشید، تا هنگامی که شما ایده های بهتری برای مشارکت در یک رابطه بیابید و در یک رابطه ی سالم احساس خوبی داشته باشید. فردی که به طور مرتب به روابط بد وارد می شود، نیاز به کمک یک درمانگر دارد.