بازار مثبت اندیشی این روزها بسیار داغ است. اما مثبت اندیشی مانند بامی است که بعضی در حال افتادن از ان هستند. به عبارت دیگر بعضی از افراد تصور می کنند که در هر شرایطی باید مثبت و شاد بود، اگر شخصی درگیر غم و ناراحتی و یا حتی فقدان عزیزش باشد اورا به شادی دعوت می کنند و از او می خواهند که شاد باشد!
به این نوع مثبت اندیشی، مثبت اندیشی سمی می گویند که متاسفانه این روزها به شدت در حال افزایش است.
ما نباید فراموش کنیم که غم و ناراحتی جزئی از زندگی ما هستند. ما و همه آدم ها حق داریم که ناراحت باشیم، گریه کنیم، فریاد بزنیم و … . اما نکته مهم این است که نباید در این حالت بمانیم. به قول مجتبی شکوری عزیز: “ناراحت باشید برای مدتی ناراحتی کنید و غصه بخورید اما در ناراحتی نمانید.”
پس ناراحت بودن، عصبانی بودن، بغض داشتن و … هیچ کدام بد نیستند. آنها جزئی از روح و روان ما هستند. ما با ناراحت بودن به خود اجازه زندگی داده ایم. اگر ناراحتی نباشد شادی دیگر معنایی نخواهد داشت.
اما همانطور که اشاره کردیم، مثبت گرایی سمی در حال افزایش است به همین دلیل تصمیم گرفتیم تا در این مقاله به طور کامل این پدیده روانشناختی را برای شما تشریح کنیم و علت بد بودن آن و راههای رهایی از آن را توضیح دهیم. با ما همراه باشید.
مثبت گرایی سمی چیست؟
مثبت اندیشی به خودی خود عالیست، اما داشتن وسواس در تفکر مثبت خطرناک است.
بیایید این موضوع را باز کنیم.
در دهه های گذشته کتاب ها و رسانه های مشهور زیادی منتشر شده که به ارزش تفکر مثبت پرداخته اند. شواهد بسیاری هم وجود دارد که نشان می دهند مثبت اندیشی باعث بهبود سلامت روان می شود.
برای نمونه، یک مطالعه انجام شده روی دانشجویان در سال ۲۰۱۸، نشان داد که دانشجویانی که عزت نفس بالایی دارند از تفکرات مثبت حمایت کرده و همچنین خطر افکار و اعمال خودکشی در آنها کمتر است.
با این حال داده های این مطالعات مزایای تفکر مثبت را برجسته کرده و نشان داده اند که فاکتورهایی مانند حمایت های اجتماعی و خود کارآمدی (توانایی فرد با کنار آمدن با وضعیت خود) با تفکر مثبت برای بهبود تندرستی تداخل دارد.
تفکر مثبت دارویی برای درمان همه چالش های زندگی نیست.
در مثبت گرایی سمی، تفکر مثبت تنها راه حل مشکلات شناخته شده است و افراد از تفکر و ابراز احساسات منفی اجتناب می کنند. این یعنی نوعی وسواس در تفکرات مثبت در فرد ایجاد می شود که مخرب خواهد بود.
به طور کلی تمرکز تحقیقات انجام شده پیرامون تفکر مثبت، بر روی فواید و مزایای داشتن یک چشم انداز خوش بینانه هنگام تجربه یک مشکل است.
اما در مقابل وسواس داشتن در تفکر مثبت چالش هایی که افراد با آن روبرو هستند را درنظر نمی گیرد، و از افراد می خواهد تا احساسات منفی خود را سرکوب کنند.
این امر باعث می شود که آنها از دریافت حمایت های اجتماعی محروم شوند.
جهت درک بیشتر در ادامه به برخی از نمونه های مثبت گرایی سمی اشاره می کنیم.
برخی نمونه های مثبت گرایی سمی عبارتند از:
- اصرار به پیشرفت بدون توجه به مشکلات. مانند الزام توسعه مهارت های جدید یا بهبود آمادگی جسمانی طی دوران قرنطینه همه گیری کووید ۱۹
- توصیه خوشحال بودن به والدینی که فرزند آنها فوت کرده با این عبارت که می توانند دوباره بچه دار شوند.
- پس از رخ دادن بک فاجعه، ادعا شود هر اتفاقی حتما دلیل یا حکمتی دارد.
- تلاش برای رفع نگرانی با این عبارت که همه چیز می توانست بدتر باشد.
- توصیه به پشت سر گذاشتن غم و رنج و تمرکز بر نکات خوب زندگی
- اصرار به تمرکز بر جنبه های مثبت فقدان ها و مشکلات ویرانگر
- برچسب قوی یا دوست داشتنی زدن به افرادی که همیشه مثبت به نظر می رسند یا احساسات خود را به اشتراک نمی گذارند.
نشانه‌های مثبت گرایی سمی چیست؟
مثبت گرایی سمی اغلب میتواند شکلی نامحسوس داشته باشد اما با شناخت نشانه‌های آن راحت‌تر می‌توان شناسایی‌اش کرد، نشانه‌هایی مانند:
- ماست‌مالی کردن مشکل به‌جای مواجهه با مشکلات؛
- احساس گناه درباره ناراحت بودن، عصبانیت، ناامید بودن و… ؛
- مخفی کردن احساسات واقعی خود در پشت جملات انگیزشی‌‌ای که همه تکرارشان می‌کنند؛
- مخفی کردن و سرکوب احساس واقعی خود درباره یک فرد یا یک چیز؛
- تلاش برای کاهش احساسات ناراحت‌کننده دیگران؛
- ایجاد حس شرم در دیگران به‌خاطر نداشتن احساسات مثبت؛
- تلاش برای قهرمان‌بازی درآوردن و انکار ناراحتی و آزاری که تجربه می‌کنید.
راهکارهای موثر برای جلوگیری از مثبت اندیشی سمی
اگر می خواهید به مثبت اندیشی سمی دچار نشوید، به راهکارهایی که در ادامه به آنها می پردازیم توجه داشته باشید.
احساسات واقعی خود را نادیده نگیرید!
وقتی ناراحت هستید، ناراحتی خود را نشان دهید و اگر می خواهید گریه کنید و یا داد بزنید. مطالعات تصویربرداری مغزی نشان می دهند که بروز احساسات در لحظات پر فشار و تنش نقش مهمی در کاهش احساسات منفی دارند.
از بیان احساسات خود احساس شرم نکنید!
به دیگران این موضوع را گوشزد کنید که احساسات شما در آن زمان بسیار ناخوشایند است و شما نیاز دارید که آنها تنها به حرفها و نگرانی های شما گوش دهند. هرگز از این موضوع احساس شرم نکنید، زیرا به زودی همین شرایط برای آنها نیز رخ می دهد. از کسانی که اصرار به مثبت اندیشی در این شرایط دارند ( که به آن مثبت اندیشی سمی گفته می شود) دوری کنید. زیرا آنها از شما می خواهند با پنهان کردن احساسات خود به خودتان آسیب بزنید.
احساسات منفی جزیی از زندگی هستند!
در مثبت اندیشی سمی احساسات منفی به طور کلی از زندگی حذف می شود. اما باید بدانید که احساسات منفی جزیی از وجود هر انسانی هستند و شما باید یاد بگیرید آنها را مدیریت کنید، نه اینکه نادیده بگیرید و یا از زندگی خود حذف کنید.
راهکارهایی دیگر
هنگامی که با یک وضعیت استرس زا روبرو هستید ، احساس استرس ، نگرانی یا حتی ترس طبیعی است. بیش از حد از خود انتظار نداشته باشید. تمرکز بر مراقبت از خود و برداشتن مراحلی که می تواند به بهبود وضعیت شما کمک کند.
اشکالی ندارد که چند احساس مختلف را تجربه می نمایید.
اگر با چالشی در زندگی روبرو هستید ، ممکن است از آینده احساس ترس و نگرانی کنید اما همزمان امیدوار باشید که بزودی موفق خواهید شد. احساسات شما میتواند در شرایط مختلف پیچیده باشد.
روی گوش دادن به دیگران و نشان دادن پشتیبانی تمرکز کنید.وقتی کسی احساس ناراحتی خود را از موقعیتی ابراز نمود ، او را با صحبتهای سمی خاموش نکنید. در عوض ، به آنها بگویید که آنچه احساس می کنند طبیعی است و شما برای گوش دادن به خرفهای آنها آماده هستید.
جملات استفاده شده در مثبت گرایی سمی:
فقط مثبت بمانید!
فقط حس مثبت!
اوضاع می توانست بدتر باشد.
هیچ اتفاقی بی دلیل نیست.
شکست انتخابی نیست.
خوشحالی یک انتخاب است.
درباه نویسنده
این مطلب دارد بدون نظر