رژیم غذایی برای کبد چرب گرید ۱ و ۲ و ۳

یکی از مهمترین اعضای بدن کبد می باشد. شایع ترین بیماری که در رابطه با این عضو حساس وجود دارد، ارتباط مستقیم با تغذیه دارد. این بیماری با چرب شدن کبد ایجاد می شود و با نام “کبد چرب” شناخته می شود.

شاید علت اصلی این بیماری را بتوان در مصرف زیاد روغن و فست فودها دانست. کبد چرب بنابه میزان چربی اشباع شده پیرامون کبد به سه دسته درجه یا گرید یک، دو و سه تقسیم می شود.

کبد چرب درجه یک، خفیف ترین نوع کبد چرب است. در این گرید، تنها با ورزش و رژیم غذایی منایب، یه به عبارت دقیق تر، اصلاح عادات غذایی، می توان چربی کبد را به طور کامل از بین برد و نیازی هم به مصرف دارو وجود ندارد. البته بهتر است که تحت نظر پزشک باشید تا به کبد چرب گرید های بالاتر مبتلا نشوید.

بعد از درجه یک، نوبت به درجه دو می رشد که از درجه یک شدیدتر و از درجه سه خفیف تر است. در این شرایط لزوم رعایت رژیم غذایی و تحت نظر پزشک بودن و مصرف داروها در صورت لزوم، بیشتر است.

در درجه سه هم نیاز به مراقبت شدیدتر و مراجعه مداوم به پزشک وجود دارد.

در ادامه این مطلب ابتدا شما را به صورت تخصصی تر با کبد چرب آشنا کرده و سپس به سراغ معرفی مواد غذایی مفید و رژیم غذایی درست برای اصلاح کبد چرب خواهیم رفت.

تا انتهای مطلب همراه ما باشید.

کبد چرب چیست؟

کبد چرب به ‌عنوان یک بیماری شایع و مهم در کل دنیا شناخته شده است. از دسته بیماری ‌هایی که در قرن ۲۱ بسیاری از افراد را درگیر خود کرده است، کبد چرب می باشد. مشکلاتی که کبد چرب می ‌تواند برای بدن به وجود بیاورد، رسوبات و تجمع چربی ‌ها در بافت کبد می باشد و از این طریق می ‌تواند آثار مخربی را برای بدن انسان داشته باشد.

در نهایت به واسطه افزایش و رسوب چربی ‌ها در بافت می تواند سبب به وجود آمدن اختلالات متعددی در فعالیت ‌های اصلی کبد باشد و به دنبال خود سبب نارسایی کبد نیز می شود. به طور کلی در حالت نرمال حدوداً ۵ تا ۱۰ درصد از وزن کل کبد به وسیله بافت‌ های چربی تشکیل شده است. حال اگر بافت‌ های چربی بیش از ۱۰ درصد از وزن کبد باشند، این امر می ‌تواند کبد چرب را به وجود بیاورد.

چه افرادی درگیر بیماری کبد چرب هستند

با توجه به موارد ذکر شده بسیاری از افراد درگیر بیماری کبد چرب هستند و اغلب افرادی که این مشکل را دارند رو به افزایش هستند. بهتر است بدانید که هیچ‌گونه داروی شیمیایی برای برطرف نمودن کبد چرب وجود ندارد.

یکی از نکات حائز اهمیت برای به وجود آمدن کبد چرب این است که با مصرف الکل همراه می باشد و هیچ عنوانی به ‌جهت کبد چرب غیر الکلی وجود ندارد. ممکن است اغلب افراد نشانه های در رابطه با داشتن کبد چرب از خود بروز ندهند، به دلیل این‌که کبد چرب به ‌عنوان یک بیماری خاموش در نظر گرفته ‌شده است و با توجه به التهابات و پیشرفت ‌های موجود که هپاتیت نام دارد، می ‌تواند کم‌کم بروز سرطان را به همراه داشته باشد.

کبد چرب غیر الکلی

غیرممکن است شما نیز در این رابطه کنجکاو نباشید. اما هنگامی که جستجو های لازم را در اینترنت در رابطه با کبد چرب انجام می دهید، ممکن است با مواردی مواجه شوید که هیچ اساس علمی پشت آن‌ ها نمی ‌باشد.

یکی از مهم‌ترین ادعا هایی که در رابطه با کبد چرب در نظر گرفته می شود، شربت ذرت با فروکتوز بالا می باشد که به ‌عنوان یک مواد مضر برای کبد در نظر گرفته شده است. به‌ طور کلی هرگز به تنهایی عامل اصلی کبد چرب شربت ذرت با فروکتوز نمی ‌باشد.

با توجه به تحقیقات پژوهشگران دریافته‌اند که برای سلامت کبد لازم است که مصرف نوشابه‌ ها و قند های اضافی برای بدن کاهش بیابد. یکی دیگر از نکات مهم و ادعاهایی که در رابطه با درمان کبد چرب می شود، استفاده از قهوه، سیر، چای سبز، زردچوبه، زنجبیل، شکلات تلخ می باشد و می‌ تواند سبب کاهش التهابات کبد شود. اما برخی از شواهد نیز بیان‌کننده این هستند که چنین موضوعی نمی ‌تواند واقعی باشد. در ادامه به جزییات این مسئله بیشتر خواهیم پرداخت.

غذاهای مفید برای کبد چرب گرید ۱

افرادی که به کبد چرب نوع ۱ هستند در صورتی که به طور مستمر ورزش کنند و رژیم مناسب برای کبد چرب را دنبال کنند می‌توانند آن را شکست داده و مانع از پیشرفت کبد چرب به سمت گرید ۲ شوند. از بهترین رژیم غذاهای مفید برای کبد چرب می‌توان پرهیزات غذایی و رعایت مواردی همچون:

• پرهیز از غذاهای چرب و فست فود
• جویدن کامل لقمه‌های غذا
• پرهیز از مصرف آب یخ (به خصوص با معده خالی یا در هنگام گرمای هوا)
• پرهیز از مصرف الکل
• درمان دیابت، فشار خون بالا و چربی بالا
• کاهش وزن
• عدم مصرف بیش از حد نمک
• کاهش مصرف نوشیدنی‌های قندی و شکر

کبد چرب گرید ۱ را درمان کرد و آزمایش کنترل چربی کبد را تکرار کرد.

غذاهای مفید برای پاکسازی کبد چرب گرید ۲

کبد چرب گرید ۲ از کبد چرب گرید ۱ پیشرفته‌تر و درمان آن سخت‌تر است. اگر به طور جدی درمان دنبال نشود ابتلا به کبد چرب گرید ۳ افزایش می‌یابد. بیمار مبتلا به کبد چرب گرید ۲  حداقل چند مورد از علائم:

• کاهش وزن
• بی اشتهایی
• درد در سمت راست بدن در قسمت فوقانی شکم
• ورم پا
• خارش پوست
• خستگی و بی حوصلگی
• کبودی بدن
• چاقی شکم
• زرد شدن چشم‌ها

را تجربه می‌کند. بیمار کبد چرب گرید ۲ علاوه بر ورزش و غذاهای مفید برای کبد چرب گرید ۲ نیاز است از دارو استفاده کند. در ادامه تعدادی از رژیم مناسب برای کبد چرب گرید ۲ را نام می‌بریم.

رژیم مناسب برای کبد چرب گرید ۲

سیر

سیر ماده‌ای معجزه آفرین است که باید آن را در رده غذاهای مفید برای کبد چرب گرید ۲ به شمار آورد. سیر کمک می‌کند که کلسترول بد خون کاهش پیدا کند و کبد را از وجود سم پاکسازی کند در نتیجه چربی‌ها و مواد مضر از کبد خارج می‌شوند. سیر را می‌توان به صورت خام، پخته یا پودری استفاده کرد. از مصرف سیر ترشی پرهیز کنید چرا که بر خلاف سیر، خاصیت مفید برای درمان کبد چرب ندارد.

لیمو ترش

لیمو ترش یکی از خوشمزه‌ترین و بهترین مرکبات است که یکی از خاصیت بی‌شمار آن برای رفع چربی کبد است. صبح هنگام که ناشتا هستید مقداری آب لیمو ترش تازه را به آب جوش اضافه کرده و قبل از صرف صبحانه بنوشید. پس از مدت‌ها مصرف خواهید دید چه تاثیر مثبتی بر کاهش چربی کبد گذاشته است. حتی می‌توان به یک پارج آب مقداری آبلیمو ترش اضافه کرد و در ساعات مختلف روز از آن نوشید. در کبد چرب گرید ۲ برخی از افراد، خونریزی بینی را تجربه می‌کنند. می‌توان کمی آبلیمو را به پنبه آغشته کرد و در داخل بینی گذاشت تا خونریزی بند آید.

انگور

انگور میوه‌ای است که در دسته میوه‌های مفید برای کبد چرب به شمار می‌آید. هم می‌توان خوشه‌های انگور را آزادانه خورد و هم می‌توان در رده غذاهای مفید برای کبد چرب گرید ۲ همراه با پنیر در وعده صبحانه میل کرد. نوشیدن آب انگور نیز گزینه مناسب دیگر برای درمان کبد چرب گرید ۲ است.

عرقیجات

عرقیجات در درمان کبد چرب بسیار کاربردی هستند. از بهترین عرقیجات برای رفع چربی کبد به:

• عرق خارشتر
• عرق کاسنی
• عرق شاه تره
• عرق خارمریم

می‌توان اشاره کرد. بهتر است عرقیجات نام برده شده اصل باشند تا تاثیر خود را بهتر نشان دهند. از قبل به طبع بدن خود دقت کنید و مصرف آن را به صورت کم کم آغاز کنید تا میزان سازگاری بدن و معده را با عرقیجات بسنجید. در صورتی که مشکلی نبود روزانه از هر کدام از عرقیات در حد یک استکان بنوشید تا کامل کبد چرب برطرف شود.

دمنوش

بهتر است در رده غذاهای مفید برای کبد چرب گرید ۲ از دمنوش هم صحبت کنیم. دمنوش‌ها می‌توانند جایگزین چای و قهوه شوند تا عملیات چربی زدایی از کبد را آغاز کنند. از بهترین دمنوش‌ها برای رفع کبد چرب به دمنوش:

• دارچین
• مریم گلی
• بادرنجبویه
• گل داودی
• رازیانه
• جعفری
• زنجبیل

اشاره کرد. هر روز با مصرف دمنوش‌های گیاهی و طبیعی برای درمان کبد چرب اقدام کنید و تا جایی که امکان پذیر است از مصرف دمنوش‌های آماده و صنعتی خودداری کنید.

غذاهای مفید برای کبد چرب گرید ۳

در درمان کبد چرب گرید ۳ باید نهایت سختگیری را به عمل آورد چرا که اگر نتوان آن را به کبد چرب گرید ۲ و ۱ برگرداند و یا به طور کامل آن آن را درمان کرد وارد فاز بعدی کبد چرب شده که بسیار خطرناک است. بیمار کبد چرب گرید ۳:

• کاهش شدید اشتها
• کاهش وزن
• تورم پا
• تورم شکم
• بزرگ شدن بافت سینه مردان
• ناتوانی جنسی
• شریان‌های عنکبوتی شکل زیر پوست
• بیهوشی و کما

را تجربه می‌کند. بنابراین با دارو، ورزش، تغییر سبک زندگی و غذاهای مفید برای کبد چرب از پیشرفت آن جلوگیری کنید. برای درمان کبد چرب گرید ۳ از مصرف میوه‌های فصلی و سبزیجات تازه غافل نشوید. شام را با وعده‌های سالادی همچون هویج، کاهو، کلم، ترب، تربچه، آووکادو و قارچ میل کنید. البته از آبلیموی تازه به عنوان طعم دهنده طبیعی سالاد غافل نشوید. در ادامه تعداد بیشتری از مواد غذایی و غذاهای مفید برای کبد چرب را نام می‌بریم.

رژیم مناسب برای پاکسازی کبد چرب گرید ۳

روغن زیتون

روغن زیتون یکی از طبیعی‌ترین روغن‌هاست که برای درمان کبد چرب نیز کاربرد دارد. روغن زیتون را می‌توان به عنوان طعم دهنده به سالاد اضافه کرد و یا در پخت و پز از آن استفاده کرد. همچنین می‌توان قبل از صبحانه به صورت ناشتا یک قاشق غذاخوری روغن زیتون را همراه یک قاشق غذاخوری آبلیمو مصرف کرد و پس از آن در صورت تمایل کمی آب ولرم بنوشید تا کبد پاکسازی شود. به جز روغن زیتون، روغن‌های دیگری هم هستند که برای درمان کبد چرب کارایی دارند مانند:

• روغن نارگیل
• روغن شاهدانه
• روغن آفتابگردان

توجه داشته باشید که روغن باید خالص باشد و به روش‌های صنعتی فرآوری شده نباشد.

سویا

سویا را می‌توان جایگزین گوشت کرد و یا می‌توان در کنار گوشت از آن مصرف کرد. از آن‌جایی که گوشت قرمز مزایای چندان زیادی نسبت به گوشت سفید در برابر کبد چرب ندارد بهتر است برای درمان کبد چرب سویا را جایگزین گوشت قرمز کنید. استفاده از سویا بسیار ساده است، کافی است قبل از مصرف سویا را در آب بخیسانید، آبکشی کنید و سپس همانند گوشت از آن استفاده کنید. با زدن ادویه‌های طعم دار به آن طعم و بوی بهتری بدهید. از خاصیت زردچوبه به طور همزمان هم برای خوشمزه‌تر شدن سویا و هم برای استفاده از خاصیت زردچوبه در چربی زدایی کبد چرب استفاده کنید.

میوه و آبمیوه

شاید بهتر است بگوییم همیشه که نمی‌توان از خاصیت غذاهای مفید برای کبد چرب استفاده کرد، نیاز به تنوع هم احساس می‌شود. آلبالو و گیلاس از بهترین میوه‌های درمان چربی کبد هستند. آبمیوه آلبالو یا گیلاس را ترجیحا خودتان درست کنید چرا که آبمیوه‌ها و شربت‌های آماده و صنعتی حاوی مقدار زیادی شکر و مواد افزودنی هستند که به خودی خود برای کبد چرب بسیار مضر می‌باشند. چای آلبالو گزینه دیگری است که برای درمان کبد چرب گرید ۳ کاربرد دارد.

سرکه سیب

سرکه سیب از جمله موادی است که در درمان کبد چرب می‌تواند مفید باشد اما باید توجه داشت مصرف طولانی مدت آن توصیه نمی‌شود چرا که می‌تواند عواقب بدی داشته باشد. بنابراین توصیه می‌شود روش درمان کبد چرب در زیر مجموعه غذاهای مفید برای کبد چرب به مدت یک ماه ادامه داده شود و پس از آن به پزشک مراجعه کرده تا وضعیت کبد را مورد بررسی قرار دهد. یک قاشق غذاخوری سرکه سیب را با یک لیوان آب سرد ترکیب کرده و به آن کمی عسل طبیعی اضافه کنید و یک بار در صبح و بار دیگر در عصر میل کنید. بهتر است سرکه سیب طبیعی باشد و از مصرف نوع صنعتی آن پرهیز شود.

چای سبز

چای سبز یکی از نوشیدنی‌های محبوب است که طرفداران خود را دارد. چای سبز را می‌توان جایگزین چای سیاه کرده و روزانه دو تا سه فنجان چای سبز میل کرد. در صورت تمایل می‌توان کمی آبلیموی تازه به آن اضافه کرد تا طعم ترش به خود بگیرد و یا با اضافه کردن زنجبیل رنده شده یا ورقه ورقه شده به چای سبز طعم تند بخشید.

بلغور جو دو سر

کربوهیدرات موجود در جو دو سر انرژی بدن را افزایش داده و مانع از احساس خستگی و کسلی در طول روز می‌شود از سویی دیگر چون فیبر بالایی دارد به حفظ عملکرد کبد و سلامت آن کمک می‌کند. بنابراین از مصرف جو دو سر به عنوان یکی از بهترین غذاهای مفید برای کبد چرب غافل نشوید.

دستور پخت غذا برای کبد چرب

مواد غذایی که جزو غذاهای مفید برای کبد چرب به شمار می‌آیند را معرفی کردیم. از آنجایی که با مواد غذایی می‌توان غذاهای مختلفی پخت در ادامه تعدادی دستور پخت غذا برای کبد چرب را معرفی می‌کنیم که می‌توانید به عنوان صبحانه، ناهار و شام در رژیم غذایی خود بگنجانید.

شام یا ناهار کبد چرب

1. کنگر فرنگی

با کنگر فرنگی می‌توانید:

• سوپ کنگر فرنگی
• کنگر فرنگی کبابی
• سالاد کنگر فرنگی

درست کنید. سوپ کنگر فرنگی از کنگر فرنگی، زرچوبه، آب و کمی نمک درست می‌شود. کباب کنگر فرنگی نیز با پوشاندن کنگر در فویل آلومینیوم وپخت آن در فر همراه با ترکیب کردن با فلفل سیاه و روغن زیتون سرو می‌شود.

2. خوراک سویا

سویا را یکی از غذاهای مفید برای کبد چرب برشمردیم. برای پخت خوراک سویا نیاز به:

• سویا
• پیاز
• رب گوجه فرنگی
• هویج
• سیب زمینی
• فلفل، ادویه و دارچین
• آب نارنج یا آبلیمو

دارید. کافی است پس از خیساندن سویا در آب آن را با کمی دارچین بجوشانید تا طعم دارچین را به خود بگیرد. با آبکشی کردن سویای پخته و ریختن آن در میکسر؛ با فلفل، پیاز، هویج، سیب زمینی تفت دهید. در انتها رب گوجه فرنگی را افزوده؛ آب نارنج و ادویه را افزوده و اجازه می‌دهیم همه مواد با یکدیگر بپزند. خوراک سویا را می‌توان به عنوان ناهار یا شام سروکرد.

3. کدو

یک کدو را پس از پوست کندن به صورت ورقه‌های نیمه نازک برش دهید. کمی سیر خرد کنید. آن‌ها را همراه یکدیگر با روغن زیتون تفت دهید. به همین سادگی غذای خوشمزه رژیمی که جزو غذاهای مفید برای کبد چرب به شمار می‌رود خواهید داشت.

صبحانه کبد چرب

1. پنیر و گردو: گردو سرشار از امگا ۳ است که بر عملکرد کبد تاثیر مطلوبی دارد. می‌توانید در وعده صبحانه از پنیر و گردو استفاده کنید اما پنیر خود را به گونه‌ای انتخاب کنید که شور نباشد.
2. املت برای کبد چرب : برای پخت املت مناسب کبد چرب بهتر است به جای کل تخم مرغ، فقط از سفیده آن استفاده کنید. سفیده تخم مرغ را با گوجه فرنگی یا سایر سبزیجات در تابه ریخته و با روغن زیتون سرخ کنید.
3. بلغور جو دو سر: برای پخت بلغور جو دو سر به عنوان صبحانه، ابتدا شیر کم چرب، آب و مقدار بسیار کم نمک را در ظرف ریخته و بگذارید تا به جوش آیند. سپس بلغور جو دو سر را اضافه کرده و هم بزنید. با کم کردن حرارت شعله فرصت دهید تا جو دو سر بپزد. پس از پخته شدن کمی دارچین اضافه کرده و مجددا زمان دهید تا بیشتر بپزد. صبحانه مفید برای کبد چرب آماده است.