یکی از مهمترین مسائلی که در زندگی هر فردی ممکن است پیش بیاید، مسئله انتخاب یک شغل خوب و متناسب با شخصیت او است. این روزها مصاحبه های شغلی با جدیت خاصی پیگیری می شوند تا صاحبان کسب و کار بتوانند افرادی را انتخاب کنند که کاملاً مناسب آن شغل و شرایط شرکت آنها باشند. اما در بین سوالاتی که در مصاحبه های شغلی مطرح می شوند، علاوه بر سوالات تخصصی یک سری سوالات حاشیه ای هم مطرح می شوند و یا حتی سوالات تخصصی به سبکی دیگر پرسیده می شوند. این سوالات حاشیه ای و یا سوالات تخصصی با سبک و سیاقی متفاوت، سوالاتی هستند که می خواهند از لحاظ روانشناسی شما را مورد یررسی و ارزیابی قرار دهند.
در ادامه این مطلب تلاش نموده ایم تا شما را با تعدادی از این سوالات و جوابهایی که باید به آنها داده شود آشنا کنیم تا بتوانید در مصاحبه های شغلی موفق باشید و به شغل ایده آل خود دست یابید.
نمونه سوالات روانشناسی در مصاحبه
چرا میخواهید در اینجا کار کنید؟
اولین سوال از ۱۱ سوال روانشناسی در مصاحبه استخدامی این است که چرا میخواهید در اینجا کار کنید؟
هدف سوال: این سوال مطرح می‌شود برای آنکه بدانند موضوعی که بیشترین انگیزه را برای کار به شما می‌دهد، چیست؟ چقدر در مورد آن شغل و شرکت تحقیق کرده و چقدر این کار را دوست دارید؟
نکته‌ی فریبنده‌ی سوال: به گفته‌ی تیلور قطعا دلایل بسیاری وجود دارد که به کار کردن در یک شرکت علاقه‌مند باشید، اما چگونه اولویت‌بندی کردن آنها مطالب بسیاری را در مورد شما روشن می‌سازد.
پاسخ های احتمالی نامناسب:
«شرکت قبلی به‌اندازه‌ی ارزشم حقوق نمی‌گرفتم»
«در حال حاضر رئیس بداخلاقی دارم»
«همه‌چیز برایم علی‌السویه است، ولی مسیر رفت و برگشت در اینجا خیلی کوتاه و راحت‌تر است»
که البته هیچ‌کدام از اینها شما را پیش چشم مدیران استخدامی عزیز و ارزشمند نمی‌کند. به‌علاوه، شما به این طریق در مورد میزان علاقه‌ی‌تان نسبت به موقعیت شغلی موردنظرتان نیز مورد سنجش قرار می‌گیرید.
پاسخ مناسب: مدیران استخدامی خواهان آنند که وقتی را که شما برای تحقیق درباره ی شرکت گذاشته اید را ببینند، همچنین این را بدانند که شما واقعا این شغل (و نه فقط هر شغلی که بشود) را میخواهید؛ باانرژی هستید؛ قابلیت انجام هر کاری را دارید؛ رسالت و اهداف آنها را می‌فهمید؛ می‌توانید مشارکت ارزشمندی داشته باشید و مایل هستید که بخشی از آن باشید یا خیر.
خودتان را در یک کلمه چطور توصیف می‌کنید؟
چرا این سوال را می‌پرسند؟ این حرف احتمالا چند نکته را در ارتباط با شما مشخص می‌کند: تیپ شخصیتی‌تان، چقدر در دریافت‌تان نسبت به خود اعتماد دارید و اینکه سبک کاری‌تان تا چه حد مناسب شغل درخواستی است.
نکته‌ی فریبنده‌ی آن چیست؟ این حرف می‌تواند خصوصا در اوایل مصاحبه شغلی به یک چالش تبدیل شود، چراکه حقیقتا نمی‌‌دانید که رئیس‌تان به دنبال چه نوع تیپ شخصیتی می‌گردد. تیلور می‌گوید: «تفاوت اندکی میان خودستایی غلوآمیز و اعتماد به نفس و میان تواضع و خجالتی بودن وجود دارد و از آنجایی که افراد شخصیت‌های چندوجهی دارند، گذاشتن برچسب‌های کوتاه بر آنها تقریبا غیرممکن است.»
پاسخ مناسب چیست؟ تیلور می‌گوید: «محتاطانه پیش بروید. اگر می‌دانید فردی قابل‌اعتماد و متعهد هستید، ولی همچنین از اینکه دوستان‌تان شما را به خاطر شوخی‌های زیرکانه‌تان تحسین می‌کنند به خود می‌بالید، بهتر است در بیان خصوصیات خود رفتار محافظه‌کارانه‌‌ای را پیش بگیرید.»
به عنوان مثال، اگر متقاضی شغل حسابداری هستید، صفت یک‌کلمه‌ای شما نباید «خلاقیت» باشد و اگر برای جایگاه کارگردان هنری درخواست کار داده‌اید، خصوصیت «وقت‌شناسی» هم چندان مناسب نیست.
تیلور اضافه می‌کند: «اغلب کارفرماها امروزه به دنبال افرادی با توانایی کار تیمی هستند که تحت فشارها رفتار معقولانه داشته باشند و همچنین خوشبین، صادق، قابل‌اعتماد و متعهد باشند. البته اگر بخواهید خصوصیات خوب را بدون فکر پشت‌سرهم ردیف کنید تا جلب توجه کنید، سخت در اشتباه هستید. این لحظه فرصت خوبی است تا بگویید چگونه از نگاه شما بهترین خصوصیات‌تان با شغل موردنظر به‌خوبی تناسب دارد.»
موفقیت را چگونه توصیف می‌کنید؟
هدف سوال: در واقع مسئول گزینش این سوال را برای آن می‌پرسد تا بفهمد چه چیزهایی به شما انگیزه می‌دهد، و اینکه جوهره و به عبارتی جُربزه‌ی کاری شما را بسنجد. پاسخ‌های شما بینشی در مورد اولویت‌های شما به آنها می‌بخشد: آیا انگیزه‌ی شما حقوق بالاست؟ آیا میخواهید به چالش کشیده شوید؟ آیا میخواهید مهارت‌های جدیدی یاد بگیرید؟ یا شاید هم مصاحبه‌گر در واقع دارد می‌پرسد «آیا شما رویکرد شخصی‌تر و فردگرایانه نسبت به موفقیت دارید؟»
نکته‌ی فریبنده‌ی سوال: این سوال همان میدان مین است، چرا که «موفقیت» امری کاملا ذهنی، شخصی و نسبی است و حتی پاسخی منطقی نیز می‌تواند بد تعبیر شود. به گفته ی تیلور: «تفاوتی جزئی میان جاه‌طلب به نظر رسیدن و چشم داشتن به میز مدیریت وجود دارد چون شما به‌هرحال واقعا دوست دارید پیشرفت کنید و در محل کارتان تاثیرگذار باشید.»
پاسخ مناسب: وقتی سوالات موجود، کلی هستند و پتانسیل بالایی برای تبدیل به نوعی «بازجویی ناملموس» دارند، بهتر است پاسخ‌های خود را تا حد امکان غیر قابل اعتراض نگه دارید. بسته به مطالبی که در شرح شغلی و گفت‌و‌گوی خود متوجه شده‌اید موفقیت را به گونه ای تعریف کنید که با کارفرمای آینده‌تان ارتباط پیدا کند.
در حرفه خود به چه چیزی بیش از همه افتخار می‌کنید؟
هدف این سوال: مسئولان گزینش می‌خواهند بدانند که به چه چیزی خیلی علاقه دارید؛ فکر می‌کنید در چه موردی از بقیه بهتر هستید و اینکه به کاری که انجام می‌دهید افتخار می‌کنید یا نه؟ برای مثال، اینکه پروژه‌ی موردعلاقه‌تان را چگونه توصیف می‌کنید به‌اندازه‌ی خود پروژه اهمیت دارد.
به نظر میرسد اگر بتوانید با افتخار و اعتقاد راسخ در مورد گذشته‌ی کاری خود سخن بگویید، به همین صورت هم می‌توانید در جلسات مهم به کارفرمای جدید تان لیاقت خود را نشان دهید.
نکته‌ی فریبنده‌ی سوال: رؤسا ممکن است خیال کنند که این نوع کار همان شغلی است که بیش از همه به آن علاقه‌مندید یا در آینده میخواهید روی آن تمرکز کنید. اگر این امر را در زمینه‌ی طیف وسیع‌تری از مهارت‌ها و علایق قرار ندهید، امکان دارد این امر برای‌تان تک‌بعدی به‌نظر برسد.
پاسخ مناسب: مدیران استخدامی می‌خواهند دریابند که شما در کنار انرژی مثبت‌تان، توانایی ایجاد علاقه و برانگیختن اشتیاق در دیگران را نیز دارید. اما موردی که باید احتیاط به خرج دهید، این است که در حالت شور و اشتیاق خود برای صحبت در مورد در موفقیت‌ها و دستاوردهای خود، حواس‌تان باشد فشرده و موجز سخن بگویید و وارد حرّافی و پرگویی نشوید. قرار است توانایی‌تان در بیان خوب را، در کارتان نشان دهید، نه حین مصاحبه!
با چه نوع رئیس و همکارانی بیشترین و کمترین موفقیت را تجربه کرده‌اید و چرا؟
چرا این سوال را می‌پرسند؟ تیلور می‌گوید: «مصاحبه‌گران سعی می‌کنند بفهمند آیا شما اصولا با افراد یا تیپ‌های شخصیتی با مشکل برمی‌خورید. دوما، آنها می‌خواهند بدانند چطور می‌توانید در بهترین حالت خود کار کنید.»
نکته‌ی فریبنده‌ی آن چیست؟ شما با پذیرش تعاملات ناموفق با دیگران، خطر بداخلاق جلوه دادن خود را به جان می‌خرید، مگر اینکه احساسی رفتار نکنید. ممکن است در پاسخ‌تان ناخواسته بعضی از خصوصیات رئیس آتی خود را توصیف کنید. اگر بگویید: «رئیسی داشتم که آنقدر جلسات زیادی برگزار می‌کرد که به‌سختی می‌توانستم به کارم برسم» و مصاحبه‌گرتان مانند لبو قرمز شد، احتمالا به موضوع حساسی اشاره کردید.
پاسخ مناسب چیست؟ تیلور می‌گوید، «آنها بیشتر دوست دارند نکات خوب را بشنوند تا نکات منفی. همیشه بهتر است با نکات مثبت شروع کنید و بعد در آخر نکات منفی را کم‌اهمیت جلوه دهید. لازم نیست طفره بروید، ولی حین مصاحبه شغلی وقت آن نیست که همه‌ی کمبودها و نقص‌های شخصیت‌تان را مطرح کنید. می‌توانید از این فرصت بهره ببرید تا به‌طور کلی در مورد خصوصیات اخلاقی‌ای حرف بزنید که بیش از همه در دیگران تحسین می‌کنید و در عین‌حال، خود را در کار کردن با تیپ‌های شخصیتی مختلف به‌اندازه‌ی کافی انعطاف‌پذیر جلوه بدهید. به‌عنوان مثال، بگویید: «فکر می‌کنم با همه‌جور شخصیتی خوب کار می‌کنم. بعضی از موفق‌ترین روابطم در شرایطی بوده که همدیگر را به‌خوبی درک کردیم و انتظارات متقابل خود را رک و واضح مطرح کرده‌ایم.»
اگر می‌توانستید با هر شرکتی کار کنید، دوست داشتید کجا کار کنید؟
چرا این سوال را می‌پرسند؟ مدیران استخدامی می‌خواهند بفهمند که به‌خصوص در برابر رقبا، در کار کردن برای آنها چقدر جدی هستید و میزان وفاداری شما را بسنجند. تیلور می‌گوید: «این امر همچنین به آنها کمک می‌کند نامزدهای شغلی که امکان تغییر جهت از هسته‌ی حرفه‌ی خود را دارند، کنار بگذارند. شاید شنیده باشید بعضی شرکت‌ها مانند گوگل برای کار خیلی ایده‌آل هستند، اما مطرح کردن اسم چنین شرکت‌هایی فایده‌ای ندارد و حتی ممکن است فضا را تیره و تار کند، چون شرکتی که الان در حال محاصبه با آن هستید هم به صورت نظری فرصت داشتن «شغل رویایی‌تان» را به شما داده است. مصاحبه‌گر با این سوال نمی‌خواهد در مورد یک شرکت رویایی مثل گوگل برایش حرف بزنید، پس بهتر است به همین شغل و شرکت فعلی بپردازید.
نکته‌ی فریبنده‌ی آن چیست؟ ممکن است در جریان اتفاقیِ بحث گرفتار بشوید و ناخواسته نام چند شرکت خوشنام و معتبر از زیر زبان‌تان دربرود، اما این امر هیچ خاصیتی ندارد و تنها تردیدهایی را نسبت به اهداف‌تان به مصاحبه‌گر القا می‌کند.
پاسخ مناسب چیست؟ مصاحبه‌گر می‌خواهد بداند که شما اکنون در حال مصاحبه شغلی با شرکتی هستید که اولویت اول‌تان بوده است. بنابراین پاسخ‌تان می‌تواند چنین باشد: «در واقع، من خیلی در مورد شرکت‌های موردنظرم تحقیق کرده‌ام و شرکت‌تان به‌نظر انتخاب ایده‌آلی برای سابقه‌ی شغلی من خواهد بود. برایم خیلی جالب است که شرکت‌تان در صنعت خود حرف آخر را می‌زند و من خیلی تمایل دارم به سهم خود در چنین شرکتی مشارکت داشته باشم.»
درباه نویسنده
این مطلب دارد بدون نظر